Wat is spinselmot?
De spinselmot is een kleine nachtvlinder van 1 à 2 cm groot. Kenmerkend zijn de witte voorvleugels met daarop zwarte stippen waardoor hij ook stippelmot wordt genoemd. De vlinders worden tijdens de eiafleg soms met honderden waargenomen op de stam van een boom.
De rupsen zijn geel van kleur met zwarte stippen en een zwarte kop. Rupsen worden minimum 1 cm groot. Ze kunnen enorm grote spinselnesten maken waardoor een boom als het ware wordt ingepakt. Met deze spinselwebben beschermen de rupsen zich tegen hun natuurlijke vijanden.
Er bestaan verschillende soorten spinselmotten die naargelang de soort, op verschillende planten hun eitjes afleggen.
Eénmaal je een aantasting hebt gehad, krijg je dit jaarlijks terug.
Levenscyclus van de spinselmot
De vlinders vliegen in juni en juli. Ze leggen hun eitjes af in schorsspleten van waardplanten. De eitjes overwinteren en komen het jaar daarop in april uit. Mei en juni worden de bomen en struiken door de rupsen kaal gevreten.
De rupsen verpoppen op de kaalgevreten boom of aan de voet van de boom in een sterk spinselnest. Enkele weken later verschijnen de vlinders. Deze zitten dan met honderden naast elkaar op de stam om weer eitjes af te zetten. Er is één generatie per jaar.
Wat eet spinselmot?
Vanaf april tot in juni eten de rupsen van de spinselmot de bladmoes van bladeren wat tot kale takken kan leiden. Tegelijkertijd scheiden ze een soort spinsel uit wat ervoor zorgt dat de takken worden ingepakt in een web.
Welke planten zijn gevoelig aan spinselmot?
Spinselmot komt voor in kardinaalsmuts, inheemse vogelkers, sleedoorn, meidoorn, lijsterbes, appel, pruim, krent en wilg. Vooral appelbomen worden in particuliere tuinen vaak getroffen. In de natuur kunnen wilgen veranderen in reusachtige spoken dankzij de wilgenspinselmot en wordt de laatste 20 jaren vooral de inheemse vogelkers door de vogelkersspinselmot getroffen.
Spinselmot in de natuurIs spinselmot gevaarlijk?
De rupsen zijn niet gevaarlijk voor de mens. Ze vormen geen brandharen zoals bij eikenprocessierupsen. Spinselmot en eikenprocessierups wordt vaak met elkaar verward. Meer weten over eikenprocessierups? Eikenprocessierups komt enkel voor in eikenbomen terwijl de stippelmot in veel verschillende bomen en struiken kan huizen.
Kan spinselmot kwaad voor de boom? In het algemeen wordt gesteld dat spinselmot geen kwaad kan. De rupsen gaan zich niet verspreiden naar andere planten of bomen.
Meestal zal de aangetaste boom of struik zichzelf herstellen en nieuwe blaadjes aanmaken. Als de rupsen volgroeid zijn, stoppen ze met eten om te verpoppen. De vlinders vliegen uit en de boom kan recupereren.
Een zware invasie jaar na jaar kan er echter voor zorgen dat de boom afsterft omdat ie teveel verzwakt geraakt. Ook de oogst van appels of pruimen kan achterwege blijven door steeds terugkerende aanvallen van de spinselmot.
Wat te doen tegen spinselmot?
Bestrijd de spinselmot niet met chemische middelen. Het heeft geen zin en je ontregelt daarmee het natuurlijk evenwicht dat ontstaat tussen de rupsen en hun predatoren.
Wie eet de spinselmot rupsen?
Van nature zijn er sluipwespen die eitjes leggen in de rupsen van de spinselmot waardoor de rupsen afsterven en zich nieuwe sluipwespen in het dode lichaam ontwikkelen. Deze sluipwespen zijn niet gecommercialiseerd. Wil je van nature sluipwespen aantrekken? Via deze link vind je alle info over sluipwespen.
Anderzijds zijn koolmezen en pimpelmezen verzot op de rupsen van spinselmot en brengen hun jongen meestal op het dieet van spinselmot rupsen groot. Ook oorwormen hebben rupsen op hun menu staan.
Heb je de stippelmot te gast?
Hang nestkastjes van koolmees en pimpelmees in de buurt van gevoelige struiken of bomen. Je zal volgend jaar natuurlijke helpers hebben!
Oorwormen kan je lokken met oorwormhuisjes te maken en deze in de gevoelige bomen op te hangen. Lees hier meer over oorwormen.
Merk je snel de eerste spinselnesten op, dan kan je deze nog weg knippen en in de GFT bak of klikobak gooien. Is de aantasting verspreid over de hele boom heeft dit nog weinig zin.
Carpo-care, aaltjes tegen spinselmot rupsen
Carpo-care bevat aaltjes die rupsen in een jong stadium afdoden. De aaltjes moeten bij valavond over de bladeren worden verneveld en de rupsen moeten hierbij worden geraakt. Het is dus een contactmiddel.
Opgelet: de aaltjes werken enkel op de jonge rupsen die net uit de eitjes zijn gekomen. Voor de spinselmot rupsen is dit in de loop van april. Later in het seizoen zijn de rupsen te groot en hebben ze spinselnesten gemaakt waardoor ze niet meer door de aaltjes kunnen afgedood worden.
Spinselmot is geen spint in de boom!
Mensen verwarren spintmijten wel eens met spinselmot. Beiden maken immers spinrag!
Bij spinselmot zie je de rupsen in de boom zitten, meestal beschermd in het spinsel. De boom wordt kaalgevreten. Dit in tegenstelling tot spintmijten die de bladeren niet gaat opeten.
Spint zijn miniscuul kleine mijtjes die aan de onderkant van de bladeren plantensappen zuigen. De bladeren verkleuren vaal en met gele spikkels. Sommige spintmijten vormen spinsel tussen de bladeren om zich zo van blad naar blad te verplaatsen. Dit is echter niet bij alle spintmijten het geval.