overwinteren kruiden

In tegenstelling tot éénjarige kruiden, kunnen de meeste meerjarige kruiden onze winters overleven. Bij strenge winters vragen een aantal kruiden wel extra bescherming.

Eenjarige kruiden

oregano in de winter
Het tweejarige kruid Oregano

Het woord zegt het zelf, het zijn kruiden die maar één groeiseizoen leven. Typisch voor de éénjarige planten is dat de cyclus van kieming tot zaad binnen één jaar voltooid wordt.

De meeste kruiden zaai of plant je in het voorjaar, sommige al vanaf maart, en sterven af in de winterperiode als het vriest. Uitzondering hierop is winterpostelein: dit kan in september nog gezaaid worden en kan in een zachte winter groene bladeren behouden, zeker als het in een onverwarmde kas gekweekt wordt of in de tuin afgedekt wordt. Eénjarige kruiden overwinteren dus niet met uitzondering van winterpostelein.

Eénjarige kruiden zijn:

  • Dille
  • Anijs
  • Echte kervel
  • Tuinkers
  • Koriander
  • Snijselderij
  • Basilicum
  • Bonekruid
  • Marjolein
  • Echte kamille
  • Oostindische kers
  • Goudsbloem
  • Postelein
  • Winterpostelein
  • Bernagie
  • Komkommerkruid

Tweejarige kruiden

Dit zijn kruiden die twee groeiseizoenen meegaan. Ze gaan pas het tweede jaar zaad vormen en dan afsterven.

De meest bekende tweejarige kruiden zijn peterselie, karwij en het driekleurig viooltje. Deze planten overwinteren mits de nodige bescherming. Lees verder bij overblijvende kruiden.

Overblijvende kruiden

Meerjarige of overblijvende kruiden kunnen meerdere jaren achtereenvolgens op dezelfde plaats of in dezelfde pot groeien. Sommige soorten sterven in de winter af maar herschieten in het voorjaar, denk hierbij aan het bekende bieslook, pepermunt en lavas.

Andere overblijvende kruiden behouden hun blad tijdens de winter en kunnen gemakkelijk buiten overwinteren zoals vaste planten. Maar er zijn ook overblijvende Zuiderse kruiden die meer bescherming nodig hebben om onze winters te overleven.

Meerjarige kruiden die gemakkelijk overwinteren:

  • Grote engelwortel
  • Lavas
  • Tijm
  • Citroenmelisse
  • Hysop
  • Lavendel
  • Oregano
  • Pepermunt
  • Rozemarijn (soms)
  • Salie
  • Winterbonekruid
  • Absintalsem
  • Boerenwormkruid
  • Citroenkruid
  • Duizendblad
  • Mierikswortel
  • Smeerwortel
  • Kleine pimpernel
  • Groot kaasjeskruid
  • St Janskruid

Meerjarige kruiden die best binnen overwinteren:

  • Geurgeraniums
  • Laurier (soms ook winterhard)
  • Mirte
  • Griekse oregano
  • Rozemarijn (soms)
  • Olijfbomen overwinteren tot -12°C

Advies bij overwintering

Vermijd bemesting en snoei laat in het groeiseizoen. Bladeren en andere plantengroei helpen planten te isoleren tijdens de koude wintermaanden. Je kunt de kruidenplanten mulchen om ze te beschermen en warm te houden wanneer de temperatuur daalt. Verspreid een losse mulch zoals groenblijvende takjes, stro of eikenbladeren ongeveer vier centimeter dik. Vermijd materiaal dat in de wintermaanden papperig wordt. Teveel vocht zal ervoor zorgen dat je planten gaan rotten. Kies ook het juiste moment om te mulchen. Doe het niet voordat de grond bevroren is en verwijder de mulch pas als je in het vroege voorjaar tekenen van nieuwe groei ziet.

Je kan de kruiden ook afdekken met klimaatdoek. Dit biedt – net als takjes groen en stro – een goede bescherming tegen extreme vorst.

Zuiderse kruiden die meer bescherming nodig heb, worden best uitgegraven als ze in volle grond staan en vervolgens in potten geplaatst om ze binnen of in een vorstvrije kas te laten overwinteren. Dit is echter enkel nodig bij strenge winters. Geurgeraniums en mirte moeten altijd binnen overwinteren maar staan normaal in potten of bakken.

Ook op je terras kan je de kruidenpotten beschermen tegen vorst. Ideaal is een grote kist met vochtige turf waar je de potten inzet en vervolgens omwikkelt met plastic folie of overkapt met een winterhoes. Tijdens zachte winters overleven de meeste doorlevende kruiden ook buiten in pot, zeker als je ze uit de tocht en tegen de zuidmuur van het huis plaatst.

Lees de volledige kruidentuin gids in pdf

kruiden boek

Lees de volledige kruidentuin gids

Inleiding kruidentuin gids

1) Kruiden in de geschiedenis

2) Kruiden zaaien

3) Kruiden kweken

4) Ziekten en plagen in de kruidentuin

5) Grond klaarmaken voor kruiden

6) Kruiden vermeerderen

7) Overwinteren kruiden?

8) Kruid of onkruid?

9) Tips en tricks rond kruiden

10) Kruiden oogsten en bewaren