Hoe krijg je egels in de tuin?
Tuinieren is een geweldige dankbare hobby; vers fruit, groenten en kruiden kweek je met je eigen twee handen en het resultaat is een smakelijke oogst! Nog geweldiger is het als je kweekt op een natuurlijke manier zonder mest- en gifstoffen. Je tuin zal een oase van leven worden voor insecten, vogels en kleine zoogdieren. Want je hebt het waarschijnlijk al gemerkt dat er steeds minder egels spontaan in onze tuinen voorkomen.
De leefgebieden voor wilde zoogdieren zijn helaas kleiner geworden naarmate de tuinen in de voorsteden steeds beter onderhouden worden - maar dat betekent niet dat het niet mogelijk is om een egel in je achtertuin te spotten. Hoe krijg je ze dan terug?
In deze blogpost vertellen we je alles wat je moet weten om egels terug in de tuin te lokken.!
Waarom je een egel in je tuin wil?
Als je een egel in je tuin hebt, heb je geen bestrijdingsmiddelen meer nodig. De egels doen immers het opruimwerk met plezier.
Tijdens hun nachtelijke omzwervingen op zoek naar voedsel, helpen ze de insecten- en slakkenpopulatie in toom te houden. Het hebben van zo'n stekelige beestje in je achtertuin is een teken dat je tuin biodivers is en jij dus goed bezig bent!
Hoe maak je je tuin egelvriendelijk?
Wil je egels naar de tuin lokken? Hier kun je een paar dingen voor doen.
Egels zijn echte opruimers. Ze voeden zich met insecten, reptielen en kadavers. De eerste opdracht is daarom je tuin omtoveren tot een levende natuur met een gezonde bodem vol wormen en insecten. Enkel een biodiverse tuin zal egels aantrekken.
Een biodiverse tuin biedt zeker en vast een beschutte plek, zoals een composthoop, houtstapel of een bladerrijke strooisellaag waar egels in kunnen schuilen. Eventueel kan je een overdekte nestkast voorzien om de egel te helpen overwinteren. Maar zelfs dit is niet echt nodig als je enkele verwilderde hoekjes in je tuin hebt met natuurlijke houthopen.
Mensen willen vaak een egel lokken met extra voedsel. Dit is echter onnatuurlijk en niet behulpzaam. De egels moeten zelf hun voedsel kunnen verzamelen en daarvoor kan jij onrechtstreeks zorgen door je tuin biodivers te maken. Vinden ze onvoldoende voedsel in je tuin, zullen ze verdwijnen. Vind je toevallig een verzwakte egel in je tuin, kan je hem tijdelijk helpen met water en kattebrokjes die veel vlees bevatten. Geef vooral geen melk, brood, meelwormen of pinda's want dat schaadt hun gezondheid. Ze eten in principe ook geen groente of fruit. Jonge, verzwakte egels moet je naar de egelopvang brengen.
Het allerbelangrijkste: vermijd het gebruik van insecticiden en pesticiden in je tuin.
Als groenteplanten en fruitbomen bespoten worden met een insecticide, zijn de rupsen die op de grond vallen een vergiftigd geschenk voor de egels. Hetzelfde geldt voor slakkenkorrels. Egels kunnen deze blauwe korrels mee opeten of via dode slakken dit gif binnenkrijgen.
Heb je aaltjes gebruikt tegen slakken, dan is dit helemaal geen probleem voor de egel. De aaltjes parasiteren enkel de slakken en zijn niet schadelijk voor de egel die de slakken eet.
5 tips voor een egelvriendelijke tuin:
- Plant inheemse planten: door inheemse bloemen, struiken en bomen te planten kun je een egelvriendelijke habitat creëren. Inheemse plantensoorten trekken insecten aan, vogels en amfibiën. Dergelijke tuin biedt egels voedsel en beschutting. Vermijd het gebruik van uitheemse of exotische planten die nadelig zijn voor de biodiversiteit.
- Gebruik natuurlijke hagen in plaats van kunstmatige omheiningen: zo kunnen ze zich veilig van tuin tot tuin verplaatsen, zonder de straat te moeten oversteken. Heb je toch kunstmatige omheiningen, maak hierin gaten van 15 x 15 cm, zodat egels toch op een veilige manier door de omheining kunnen. Zo vergroot je hun biotoop. Van nature hebben egels een biotoop van 10 hectare, ze komen dus veel te kort in onze kleine tuinen!
- Zorg voor water: egels moeten toegang hebben tot vers drinkwater, vooral in de zomermaanden. Een ondiepe schaal met schoon water is ideaal.
- Heb je een vijver of poel? Egels zijn goede zwemmers maar ze moeten wel uit het water kunnen geraken. Leg daarom een plank in het water zodat ze veilig uit het water kunnen kruipen.
- Laat sommige gebieden wild: wilde plekjes zijn uiterst belangrijk voor egels; hiermee geef je ze een veilige plek om zich te verbergen en hun jongen te werpen. Probeer deze gebieden zo weinig mogelijk te verstoren .
Natuurlijke vijanden van egels
De mens is de grootste natuurlijke vijand van de egel. Het gebruik van insecticiden en het wegverkeer zorgen jaarlijks voor veel dode egels. In de tuin kunnen rondslingerende potjes of vogelnetten die niet strak gespannen staan, er ook voor zorgen dat egels hierin verstrikt geraken.
Egels hebben een grote aaibaarheidsfactor maar bekijk ze vanop een afstand en raak ze niet aan. Ze mogen er nog zo schattig uitzien, ze oppakken of verplaatsen bezorgt hen veel stress.
Verder kunnen honden en katten gevaarlijk zijn voor egels. Houd daarom de huisdieren 's nachts binnen. Heb je een overwinteringsplaats gemaakt, zorg er dan voor dat ze niet gestoord worden door je huisdieren.
Van nature hebben egels weinig last van natuurlijke vijanden. Grote roofvogels, dassen en vossen lusten wel een egeltje maar die zijn niet zo talrijk.
Enkele weetjes over egels
Wat eten egels?
Egels zijn omnivoren en jagen in het wild op ongewervelde dieren zoals wormen, miljoenpoten, slakken en naaktslakken. Ook kevers, regenwormen, spinnen, duizendpoten en rupsen staan op het menu. Zelfs dode muizen, amfibieën en vogels worden verorberd. Soms vallen ook reptielen (hagedissen) ter prooi. Af en toe eten ze kleine hoeveelheden van gevallen fruit of paddenstoelen. Ze smullen ervan omdat het lekker zoet is, maar ze kunnen het niet goed verteren.
Zijn egels goede huisdieren?
In Nederland zijn slechts enkele soorten egels toegestaan als huisdier. De meest voorkomende egelsoort die in Nederland als huisdier wordt gehouden is de Witbuik egel (Atelerix albiventris). Wilde egels, Erinaceus europaeus moet je in het wild laten.
In België is het ten strengste verboden egels als huisdier te houden.
Zijn egels bedreigd?
De egel is een beschermde diersoort binnen de wet natuurbescherming. Dit houdt in dat egels niet verstoord, gevangen of gedood mogen worden en dat het verboden is om hun nesten, holen of andere voortplantings- of verblijfplaatsen te beschadigen of te verstoren.
Door verschillende factoren zoals habitatverlies, verstedelijking en klimaatverandering lopen ze het risico dat de populatie afneemt. Evenals het gebruik van insecticiden en predatie door katten en honden.
Welk geluid maken egels?
Als egels blij of opgewonden zijn, maken ze een spinnend geluid dat lijkt op dat van een kat. Zijn ze overstuur of bedreigd, dan kunnen ze sissen, knorren of met hun tanden klikken.
Egels zijn een belangrijk onderdeel van een gezond tuinecosysteem, dus we moeten er alles aan doen om ze aan te ondersteunen. Door de eenvoudige tips in deze blogpost op te volgen, kun je je tuin veel egelvriendelijker maken en genieten van alle voordelen die daarbij horen! Heb jij nog andere tips om egels aan te trekken? We horen ze graag in de reacties hieronder!
