Wat is gazon?
Gazon is een perceel kort gemaaid gras, meestal gelegen bij een woning. Typisch aan een gazon, is dat het wordt gemaaid en onderhouden. Zo vlug het niet regelmatig wordt kort gemaaid, spreken we van een weide. Op een weide kunnen dieren grazen en zij houden op die manier het grasveld kort.
De afgelopen eeuw(en) werden we door wettelijke verordeningen verplicht om een grasveld en weide op een bepaalde manier te onderhouden. Deed je dat niet, dan werd je als onverantwoordelijk bestempeld en kon dit tot geldboetes en echte burenruzies leiden. Denk maar aan de verplichting om distels te verwijderen, welke nog niet zo lang geleden is opgeheven. Gelukkig is dit stilletjes aan het veranderen. De overheid en steeds meer mensen beseffen dat gazons op de traditionele manier onderhouden niet duurzaam is en de bodem en ons milieu zelfs grondig vervuild wordt. Meer en meer is er aandacht voor biodiversiteit en ook het gazon heeft daarin een belangrijke plek.
Ik neem je graag mee op de boeiende reis van het gazon en vooral onze Biogrowi visie daaromtrent. Ons motto is: wil je een gazon, doe het dan op een duurzame manier! Geïnteresseerd? Lees dan zeker verder…
Geschiedenis van het gazon
Een gazon is voor ons een vanzelfsprekendheid! Jong en oud, zolang als we bestaan, zijn er gazons rondom de huizen aanwezig. Maar waar vindt het gazon zijn oorsprong?
Alles begon in het Middellands zeegebied. Reeds van in de oudheid lieten rijke mensen daar hun parken met zeisen kort maaien of dieren op hun grasvelden grazen. In de middeleeuwen verspreidde dit fenomeen zich over heel Europa en in de 18 eeuw was een strak gazon al een feit.
Op dat moment waren gazons vooral een zaak van de Europese aristocratie. Kort gesneden gazons, gelegen rond Franse en Engelse kastelen, waren in de 18de eeuw standaard aanwezig in de tuinontwerpen. In die tijd vroeg het gazonmaaien veel mankracht en was een mooi gazon zonder dierenuitwerpselen een echt statussymbool.
Gazon is dus een Europese uitvinding. Door het vochtige en milde klimaat groeide gras in Europa en Engeland veel beter dan in Amerika en Afrika. Met de uitvinding van de grasmaaier begin 19de eeuw werd het gazon meer verspreid en een hebbeding voor iedereen.
Wanneer gingen we het gras maaien?
In 1827 werd in Engeland de grasmachine uitgevonden door Ing. Edwin Beard Budding. Deze maaier moest je handmatig duwen. De messen onder de maaier sneden het gras af. Deze uitvinding was de start van de gazoncultuur en heeft heel lang zijn diensten bewezen.
Veel later kwam de motormaaier die we nog altijd kennen, aangedreven door een benzine- of elektrische motor. De nieuwste trend is de robotmaaier die fantastisch werk doet in mijn opinie omdat het gras voortdurend gemulcht wordt en de mulchmaaier, een grasmachine waar je zowel met kan maaien als mulchen. De zitmaaier mag in het rijtje niet mankeren, wat uiteraard heel gemakkelijk is voor diegenen die een groot stuk gazon hebben.
Soorten graszaadmengsels
Grasrassen zijn in de loop van de tijd meer en meer veredeld. Ze verschillen in eigenschappen, welke bepalend zijn voor hun toepassingen. Denk maar aan speelgazons, schaduwgazons, sportvelden, bermen en weiden.
Graszaadmengsels, het woord zegt het zelf, bestaat uit verschillende grassoorten. De belangrijkste grassoorten voor gazon zijn Engels raaigras, veldbeemdgras, drie soorten roodzwenkgras en hardzwenkgras. Elke grassoort heeft zijn specifieke kwaliteiten; de mengeling van deze verschillende grassoorten in bepaalde percentages, zorgt ervoor dat een zaadmengsel geschikt is voor siergazon, speelgazon, schaduwgazon, sportvelden enz.
Engels raaigras wordt het meest gebruikt in gazonmengsels omdat het snel kiemt en gemakkelijk groeit. Veldbeemgras wordt meestal toegevoegd in de gazonmengsels omdat het zorgt voor een stevige graszode met ondergrondse uitlopers wat Engels raaigras niet heeft. Roodzwenkgras zorgt vooral voor een mooi dichte en fijne zode. Deze soort is goed bestand tegen schaduw, vorst en droogte en wordt in veel verschillende gazonmengsels gebruikt. Hardzwenkgras kiemt en groeit traag maar kan goed op arme grond gedijen en verdraagt schaduw en droogte.
Het is niet de bedoeling om hier alle gazonmengsels te gaan bespreken. Ik wil er enkele onder de aandacht brengen die naar mijn gevoel minder bekend zijn maar wel interessant als je een meer duurzaam gazon wilt aanleggen.
Microklavergazonmengsel: dit is een klassiek gazonmengsel aangevuld met 5 tot 10 % microklaver. Hierdoor groeit er onder het gras een tapijt van fijnbladige klaver. Deze zorgt ervoor dat het gras minder snel uitdroogt en voorziet het gras op een natuurlijke wijze van stikstof. Mos en onkruid krijgen in dit gazon minder kansen. Meer weten over microklavergazon?
Bloemgazonmengsel: dit kan samen met gazongras worden ingezaaid of in plaats van gazon. Er zijn verschillende opties zoals een snijbloemenmengsel, bijenmengsels, akkermengsels en een wildbloemenmengsels hoog of laag. Er zijn eenjarige en meerjarige soorten bloemenmengsels.
Meer lezen over bloemenweiden?
Soorten graszoden
Graszoden zijn grasmatten die gekweekt worden op akkers om vervolgens na meer dan een jaar gesneden te worden. Graszoden zijn er in minder variëteiten dan graszaden. Beschikbaar zijn speelgazon, sportgazon, siergazon en schaduwgazon. Voor- en nadelen van grasmatten? Al dan niet kiezen voor grasmatten? Je leest het hier meer over aanleg en onderhoud van het gazon.
Aanleg en onderhoud van gazons
Onze gazoncultuur is mettertijd een zeer grote commerciële business geworden, bijna iedereen heeft immers gazon! Zo lees ik vaak dat je gazonschimmels best oplost met een meststof te strooien terwijl gazonschimmels de symptomen zijn van een slechte bodemstructuur, wat je niet kan oplossen met meststoffen te strooien.
Of ik lees dat de organische stof in een meststof zorgt voor bodemleven. Het bodemleven onder je gazonwortels heeft echter veel meer nodig dan de weinige organische stof die in meststofkorrels aanwezig is. Het heeft echte organische stof nodig zoals compost, wormenaarde en vooral grasmulch.
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat onze gazonbodems, juist door gebrek aan organische stof, arm zijn aan bodemleven en een slechte bodemstructuur hebben. Commercieel heeft men daarop ingespeeld door meststoffen aan te bieden met gunstige micro-organismen. Jammer genoeg gaan deze micro-organismen niet overleven in een bodem die arm is aan organisch materiaal.
Er wordt steeds voorbij gegaan aan de essentie. Ik wil bij deze dan ook een statement maken tegen al die sterke overtuigingen die ons zijn aangeleerd omwille van de commercie en voor jou alles in een ruimer kader plaatsen. Je leest de Biogrowi visie hieromtrent in volgende linken:
Gazonproblemen
Engerlingen in het gazon
Verschillende keversoorten zoals de rozenkever, junikever, sallandkever en meikever leggen eitjes aan de wortels van het gras. Hun larven vreten de wortels van de graszode kapot waardoor het gras afsterft. Dit resulteert meestal in de herfst in bruine plekken in het gazon. Wil je zeker zijn dat het om engerlingen gaat, neem dan de spade en zoek op de rand van dood en groen gras naar de larven.
Of als je gazon wordt omgewoeld door vogels, dan kan je ervan op aan dat er engerlingen of misschien emelten in je gazon aanwezig zijn. De vogels zijn zot op deze eiwitrijke larven.
Alles weten over engerlingen?
Hoe engerlingen bestrijden?
Engerlingen bestrijd je met B-green aaltjes. De aaltjes worden geleverd in een kleisubstantie. Die los je op in water en daarmee giet je het gazon aan. De aaltjes gaan in de grond de keverlarven bacterieel vergiftigen. Hoe en wanneer dit te gebruiken, lees je op de productpagina van B-green.
Wat kan je preventief doen?
De vrouwelijke keverlarven leggen hun eitjes het liefst af in kort gemaaid gras. Laat je gras tijdens de ei-afleg van de kevers langer groeien.
Emelten in je gazon
Emelten zorgen voor bruine, kale plekken in het gazon en kunnen net als engerlingen het gazon volledig vernielen. Emelten zijn bruinkleurig en pootloos. Het zijn de larven van de langpootmuggen. Er zijn meerdere langpootmugsoorten in ons land actief.
Meestal vallen emelten op als ze 3 à 4 cm groot zijn. Bestrijden kan je ze enkel in een jong stadium met C-green aaltjes. De meest effectieve bestrijdingsperiode is van september tot half oktober. Op dat moment zitten de jonge emelten net onder de graszoden.
Alles weten over emelten? Hoe bestrijden met C-green.
Mieren in je gazon
Mieren kunnen enorm veel schade aanrichten in gazons. Ze maken ondergrondse gangen waardoor er veel zand wordt verplaatst.
Wil je alles lezen over mieren en hoe deze te bestrijden?
Aaltjes tegen mieren
Mier-run bevat aaltjes die ingezet kunnen worden tegen mieren. Mier-run wordt opgelost in water en vervolgens aangegoten in de mierennesten of over het gazon in de directe omgeving van de nesten. Hoe mier-run te gebruiken?
Mos in je gazon
“Mos in gazon bestrijden” is iets waar veel mensen met bezig zijn, zo blijkt als je weet hoeveel mensen deze woorden op google opzoeken.
Hoe sterker je gazon, hoe minder kans dat je mos krijgt. Dat lees je overal en lijkt ook heel logisch. Alleen is onze visie totaal anders dan wat je meestal leest. Nieuwsgierig? Lees ons artikel mos in het gazon.
Onkruid in het gazon
Onkruiden in het gazon zijn niet te vermijden. Onkruidzaden verplaatsen zich via de lucht en zitten in de bodem waardoor ze ook in jouw gazon kunnen kiemen. Vooral klaversoorten komen op termijn in veel gazons voor. Je kan ze niet verwijderen zonder chemische middelen. Hoe je het wel kan benaderen op een duurzame manier, lees je in dit artikel Onkruid in gazons. En geef toe, toch beter onkruid in het gazon dan een vervuilde bodem en vervuild grondwater. Of niet?
Soms wordt het zo erg dat er meer onkruid staat dan gras maar uiteindelijk heb je wel een groen, gezond tapijt waar je kinderen en dieren op kunnen ravotten.
Gazonschimmels
Er zijn veel schimmels die het grasveld kunnen treffen. Grasmatten zijn gevoeliger aan gazonschimmels dan ingezaaide grasvelden. De meeste oorzaken van grasschimmels zijn terug te brengen naar een slechte bodemstructuur en het gebrek aan gunstige micro-organismen in de bodem, met daar bovenop een verkeerde meststofgift en maaibeleid.
Heb je last van een gazonschimmel? Via deze link lees je alles over de verschillende soorten, hoe je dit kan aanpakken en hoe je grasschimmels kan voorkomen.
Grasvliegjes in het gazon
Op sommige plaatsen worden mensen in de zomer geplaagd met grasvliegjes in hun gazon. In het voorjaar leggen de grasvliegjes eitjes in het gras en in de loop van de zomer planten ze zich voort. Ze steken of bijten niet en brengen ook geen schade aan het gazon aan maar het is absoluut lastig om ze te hebben. In de herfst zoeken ze beschutting in huizen om te overwinteren.
Natuurlijke vijanden van grasvliegjes zijn vleermuizen en gierzwaluwen.
Alles weten over grasvliegjes?