Paprikaplanten
Paprika is een zoete, zachte vrucht die als groente wordt gegeten in gestoofde gerechten of bij rauwkost. Paprika’s worden vers geconsumeerd of ingevroren bewaard. Er zijn veel verschillende rassenzaden en plantensoorten verkrijgbaar. De groene paprika is onrijp en bitterder van smaak dan de gekleurde, rijpe paprika’s. Naargelang de paprikasoort rijpt de vrucht af in een andere kleur: rood, oranje, geel of bruin. De smaak verschilt licht naargelang de kleur van de vrucht.
Waar paprika kweken?
Paprika’s zijn vruchten dus ze worden geteeld op het perceel van de vruchtgewassen. Zie hiervoor bij vruchtwisseling, een must voor iedere moestuin.
Paprika’s vragen net als tomaten, een zonnige en droge standplaats, beschut tegen de wind. Plant de paprika planten op de meest zonnige plek in je tuin. In zeer warme zomers kan je paprika gewoon in openlucht kweken zonder bescherming. Bij minder warme zomers kweek je paprika planten best onder een plastic tunnel (ecologisch niet zo verantwoord) of onder klimaatdoek waardoor een microklimaat ontstaat. Een tunnel is eenvoudig te maken met plooibare elektriciteitsbuizen.
Er bestaan rassen, specifiek voor buitenteelt die van zichzelf kort blijven maar de rassen voor kasteelt kunnen even goed gebruikt worden. Door de koudere temperaturen buiten, blijven ze toch kort.
Paprika in pot kweken op je terras kan ook. Meng de potgrond met wormenaarde en geef om de twee weken Vega N7 als bij bemesting aan je planten.
Ben je de gelukkige eigenaar van een kas, dan kan je de paprika's in de kas kweken. Gezien paprikaplanten in een kas sterk groeien, worden ze meestal aan touwen geteeld. In warme zomers lukt de kweek van paprika in openlucht beter dan in een kas. Zeker puntpaprika's kweek je beter in openlucht.
Hoe paprika kweken
Paprika zaaien
Als je zelf paprika wilt zaaien, heb je een plaats nodig met voldoende licht, lucht en warmte De zaden vragen 23 tot 25 °C bodemtemperatuur om te kiemen. In huis kan je het zaaibakje op de verwarming zetten. In een kas kan je dit enkel bereiken via bodemverwarming. Paprikazaad kiemt in het donker, de zaadjes komen pas na enkele weken uit. Je kan een doek over het zaaibakje leggen tot de plantjes uitkomen.
Zo vlug de plantjes opkomen, haal je het zaaibakje van de verwarming en plaats je het in een lichte ruimte met temperaturen tussen 20 en 23°C, ook ’s nachts. Hoe je best zaait, lees je in het kenniscentrum.
Ben je een beginnende tuinier, kan je best paprika planten kopen want zelf zaaien kost veel tijd en aandacht.
Paprika plantjes verpotten
Zo vlug de plantjes enkele echte blaadjes hebben, kan je ze verpotten in potjes van 10 cm diameter. Vermeng de potgrond met een beetje Bokashi-starter voor een gezonde groei. Zet de kiemplantjes voldoende diep in de potgrond zodat ze goed kunnen wortelen.
Tijdens de opkweek hebben paprikaplanten voldoende licht en warmte nodig. Anders krijgen ze zwakke, spichtige stengels. De temperatuur moet minimum 20°C bedragen, ook tijdens de nacht. De wortelkluit en potgrond moet tijdens de opkweek vochtig blijven.
Paprika's planten
Als de planten 15 tot 20 cm groot zijn, kan je ze verplanten in volle grond. Als je ze buiten wilt planten, moeten ze eerst afgehard worden. Afharden is noodzakelijk om de temperatuursverschillen op te vangen tussen de opkweek binnen en de buitentemperaturen.
Paprika's planten in openlucht doe je vanaf begin mei tot begin juni, afhankelijk van de zomer. De buitentemperatuur mag niet beneden 15°C zakken en de grond moet voldoende opgewarmd zijn. Je kunt dit proces versnellen door de grond af te dekken met klimaatdoek.
In een koude kas kan je paprika's planten vanaf begin-half april.
Hoe ver moeten paprikaplanten van elkaar geplant worden?
Een plantafstand van 50 cm tussen de rijen en 40 tot 50 cm tussen de planten in de rijen is goed. Als je veel paprikaplanten hebt, maak je best geulen. Dit vereenvoudigt het water geven.
De plantafstand in de kas, wordt bepaald door de ijzeren bovendraden die zijn gespannen. Idealiter zijn er drie bovendraden die 50 cm evenwijdig naast elkaar zijn gespannen, zo krijg je een plantafstand van 50 cm tussen elke plant in de rij.
Paprika planten opbinden
In een kas worden de paprika's meestal opgebonden. Zodra de plant zich in drie delen vertakt heeft, kun je de touwen vastmaken. Rond elke stengel bevestig je een touw dat je bovenaan aan de horizontaal gespannen ijzerdraden vastmaakt. Naarmate de plant groeit, draai je de touwen rond de stengels aan.
Ik zelf experimenteerde op een andere manier. Ik plaatste voor en achteraan de rij paprika’s een stok en spande twee draden op verschillende hoogtes om de volledige rij. De draden worden vastgemaakt aan de stokken die voor en achter de rij geplaatst zijn. Ik moet zeggen dat dit ook heel goed werkt om de planten recht te houden en veel tijd bespaart!
In openlucht of in een tunnel vragen paprikaplanten ondersteuning van een stok langs elke plant. Door het gewicht van de paprika’s in combinatie met wind gaan de planten anders gemakkelijk omwaaien.
Paprikaplanten voeding
De bodem mulchen
Paprika’s vragen een luchtige, voedingsrijke bodem. Na het aanplanten ga je idealiter de bodem rond de paprikaplanten mulchen met wormenaarde of compost. Wormenaarde stimuleert gunstige bacteriën en schimmels in de grond. Deze micro-organismen zorgen ervoor dat de voedingsstoffen die in de bodem aanwezig zijn ter beschikking komen van de planten. Door de bodem te voeden, voed je dus je planten. Meer lezen over het bodemverhaal?
In de loop van het seizoen kan je rond de paprika’s mulchen met gras. Dit zorgt voor extra voedingsstoffen voor het bodemleven en voorkomt dat de bodem snel uitdroogt.
Plantenvoeding extra geven?
We beschikken over drie biologische plantenvoedingen die je extra kan geven aan je tomatenplanten: Vega N7, Oesonan en Microferm. Deze plantenvoedingen werken het beste wanneer je het als bladbemesting over de bladeren van de paprika's vernevelt. De voeding wordt via de huidmondjes in de bladeren opgenomen en zo in de sapstroom van de plant gebracht, waardoor de voedingsstoffen optimaal beschikbaar zijn voor de plant.
- Vega N7 is een plantaardige vloeibare meststof op basis van aminozuren. De meststof bevat 7 % organische stikstof, …. Ze kan zowel aangegoten worden als vernevelt. Vernevelen heeft de voorkeur. Ingeval je paprika’s in potten kweekt, is het goed om de meststof ook tweewekelijks aan te gieten. In potten hebben planten immers weinig reserve.
- Oesonan bestaat uit gemicroniseerd calcietgesteente en kan op regelmatige basis als bladbemesting (om de 2 à 3 weken) over de bladeren verneveld worden. Het gaat de bladeren van binnenuit verharden waardoor ze minder vatbaar worden voor ziektes. Oenosan zorgt er tevens voor dat de paprika’s zoeter van smaak worden en dat je minder water moet geven in de zomer.
- Microferm is een product op basis van gunstige bacteriën, schimmels en gisten. Door deze bladvoeding tweewekelijks te gebruiken, maak je je planten weerbaar tegen schadelijke organismen.
Paprikaplanten verzorgen
Paprikaplanten zijn zelfbestuivend
Het is niet nodig om de planten te bevruchten zoals bij tomatenplanten.
Vaak zie je dat aan erg kleine paprikaplanten al bloemetjes verschijnen. De plant is dan onvoldoende uitgegroeid om later de grote paprika vruchten te dragen. Daarom breek ik de eerste 10 bloemetjes uit de plant. Zo kan de paprikaplant eerst haar energie steken in de ontwikkeling van sterkere stengels en bladeren.
Paprikaplanten snoeien
Als je paprikaplanten buiten staan in openlucht of in een tunnel is het niet nodig om de paprikaplanten te snoeien. Ze groeien buiten niet zo hoog uit en blijven met behulp van enkele stokken staan.
Ingeval de paprika’s in een koude kas staan, is het in principe ook niet nodig om te snoeien tenzij de planten te snel en te weelderig groeien. Als je de planten moet opbinden, is het sowieso nodig om op drie takken te snoeien en de rest weg te halen. Je kiest dan de drie beste stengels uit en de rest snoei je weg. Aan die stengels ga je touw bevestigen om ze aan te binden.
Paprika en klimaatdoek
Bij erg warme zomers kunnen paprika’s verbranden aan de plant. Om dit te vermijden kan je de paprika planten gedurende de dag afdekken met klimaatdoek.
Zo voorkom je verbranding. Mogelijks heb je een tunnel met klimaatdoek gemaakt en bescherm je de planten zowel tegen de koude als tegen de hitte.
Paprika’s gieten
Net als bij andere groenten is ’s morgens of ’s avonds gieten de beste keuze. Paprika’s zijn gevoelig aan slakkenvraat, daarom is het beter om ’s morgens te gieten als je dat kan. De grond kan dan opdrogen in de loop van de dag.
Wanneer paprika’s oogsten
Paprika’s zijn het lekkerst als ze rijp geoogst worden. Hoe weet je dat een paprika rijp is?
Alle paprika’s zijn in eerste instantie groen. Op het moment dat de paprika’s een kleur krijgen, zijn ze rijp. Dit kan geel, oranje, chocolade bruin of rood zijn naargelang de paprikasoort. De smaak is verschillend naargelang de kleur van de paprika. Geel en oranje zijn zachter van smaak dan rode paprika’s.
Ook groene paprika kan je opeten. Ze zijn echter bitterder dan de rijpe paprika’s. De oogst van groene paprika’s begint natuurlijk vroeger. Het duurt een maand langer vooraleer de paprika’s op kleur komen.
In een kas kan je vanaf eind juli beginnen oogsten. Buiten begint de oogst pas eind augustus-september.
Ziekten en plagen van paprika
We bespreken hier de belangrijkste ziekten die kunnen voorkomen. Wat te doen tegen ziekten en plagen op paprika?
Botrytis cinerea
Deze schimmel geeft bruine vlekken op de stengels waardoor de takken op termijn afbreken. De vruchten worden aangetast door een grijs schimmelpluis.
Beschermen:
- Zoveel mogelijk luchten en watergift beperken
- De paprikaplanten snoeien als het gewas te dik uitgroeit.
- Oenosan om de twee à drie weken vernevelen over de planten zodat de bladeren verharden en weerbaar worden tegen schimmels.
Behandelen:
- Aangetaste vruchten en stengels wegknippen en in de GFT-bak gooien.
Sclerotiniarot
Aan de voet van de stengel ontstaan bruine plekken met een wit schimmelpluis. De twijgen verwelken en moeten zo snel mogelijk verwijderd worden. Als de stam aangetast is, gaat de plant afsterven. Paprika niet planten na bonen of sla.
Bladluizen
De groene perzikluis en de rode tabaksperzikluis zijn de grootste bedreigingen voor paprika's, omdat ze binnen korte tijd de hele plant kunnen overnemen. Het is daarom cruciaal om snel te handelen wanneer je bladluizen op paprika's opmerkt.
Zoals bij alle bladluizen zuigen ze plantensappen op, waarbij overtollige suiker wordt uitgescheiden. Dit veroorzaakt een plakkerige substantie op de bladeren en vruchten, waarop later een zwarte schimmel kan ontstaan. Bovendien kunnen de bladeren misvormd raken door de zuigschade van de bladluizen.
Beschermen:
- Plantenstress voorkomen. Hier lees je meer over plantenstress en hoe voorkomen.
- Overbemesting zorgt dat luizen worden aangetrokken evenals teveel of te weinig water en gebrek aan voedsel. Geef dus enkel een goede standaardbemesting met compost of wormenaarde.
- Gebruik plantversterkende middelen zoals Oenosan of lavameel om de bladeren te verstevigen. Stevige bladeren lusten de luizen niet graag.
Behandelen:
- Gebruik larven van lieveheersbeestjes Adalia.
- Of larven van gaasvliegjes Chrysopa om de bladluizen te bestrijden.
- Gebruik liever geen pyrethrum, Neemolie of spinosad omdat deze middelen niet selectief werken en ook nuttige insecten afdoden.
In de buurt van bladluizen zie je vaak mieren, die de luizen beschermen omdat ze dol zijn op de zoete substantie die de bladluizen uitscheiden. De mieren verdedigen de bladluizen ook tegen hun natuurlijke vijanden, zoals de larven van lieveheersbeestjes of gaasvliegen.
De mieren kunnen de larven doodbijten of van de planten gooien, waardoor biologische bestrijding wordt bemoeilijkt. Daarom is het belangrijk om eerst de mieren te bestrijden voordat je de larven uitzet. Dit kan gedaan worden met Mier-run als je het nest kunt lokaliseren of met ecologische mierenlokdoosjes.
Witte vlieg
Witte vlieg is één van de meest voorkomende plagen in een kas. De larven en volwassen witte vliegen zuigen plantensappen van de paprikaplant.
Het teveel aan suikers dat ze daarmee opzuigen, scheiden ze terug uit en geeft een plakkerige substantie die de paprika’s bevuilt. Na een tijd groeit op deze honingdauw een zwarte roetdauwschimmel, net zoals bij schade van bladluizen.
Witte vlieg overwintert in larve - of eistadium in een koude kas en als volwassen insect in een verwarmde kas. Behandeling is dus nodig om te vermijden dat je het volgend seizoen terug vroegtijdig witte vlieg hebt.
Beschermen:
- Hang gele kleefplaatjes op in de kas om de eerste vliegen te signaleren en weg te vangen.
- Zet tagetes of een tabaksplant in de kas, de geur zou de witte vlieg afschrikken.
Behandelen:
- Gebruik Encarsia sluipwespen of Eretmocerus sluipwespen om de witte vlieg te bestrijden.
- Begin bij een begin van aantasting om de plaag snel onder controle te krijgen.
Spint
Kasspint is een millimeter kleine spintmijt, beige-bruin van kleur met twee donkere vlekken aan de zijkanten van hun lichaam. Ze zuigen aan de onderkant van de bladeren waardoor er aan de bovenkant gele vlekjes ontstaan. Op de duur verkleuren de bladeren volledig en zie je de vorming van spinsel tussen de bladeren.
Beschermen:
- Goed verluchten maar echte tochtplekken vermijden.
- De kas voldoende beschaduwen om hoge temperaturen te vermijden.
- Oenosan als bladmeststof regelmatig spuiten om de bladeren te verharden.
Behandelen:
- Gebruik Phyto-mite en/of Forni-mite om de spintplaag in een vroeg stadium onder controle te krijgen.
- Heb je elk jaar last van spint, gebruik dan Soni-mite preventief vanaf de planten in de kas of tunnel geplant zijn.
- Heb je een zware aantasting van spint, knip alle fel aangetaste bladeren weg en zet dan Chrysop uit ingeval je weinig planten hebt en Chrysopa ingeval je veel planten hebt.
Trips
Tripsen zijn zeer kleine, langwerpige insecten die net als hun larven plantensappen opzuigen. In de groenteteelt is vooral de Californische trips een bekende plaag.
De zuigschade veroorzaakt zilvergrijze vlekken aan de bovenzijde van de bladeren. Daarnaast zie je vaak zwarte puntjes op het blad, wat de uitwerpselen van de tripsen zijn. Door hun zuigschade kunnen de vruchten verkurkte lijnen vertonen.
Zowel in kassen als buiten onder tunnels kunnen paprika’s ernstig worden aangetast door trips. In de natuur worden tripsen vaak aangetroffen in bloemen, waar ze zich voeden met stuifmeel.
Beschermen:
- De kas goed luchten
- Zorgen dat de planten goed doorgroeien met de juiste watergift en vruchtwisseling toepassen
- Oenosan als bladmeststof regelmatig spuiten om de planten weerbaar te maken.
Behandelen:
- Maak gebruik van onze nuttige insecten Orius en Amblyseius-system om zowel de larven als volwassen tripsen te bestrijden. Beide insecten kunnen gecombineerd gebruikt worden.
Slakken
Slakken kunnen vooral buiten veel schade aanrichten aan de paprikaplanten en vruchten. Enkele weken voor het aanplanten kan je de bodem behandelen met No-slug om de slakkenpopulatie in de grond af te doden.
Je kan de paprikaplanten in het begin van de teelt ook omringen met anti-slakkenringen, zo kunnen de slakken niet van de jonge plantjes eten.
Rupsen
Er kunnen verschillende vlinder- en mottensoorten hun eitjes op paprika afleggen. Dit komt echter niet zoveel voor in hobbytuinen. In de beroepsteelt heeft men wel veel last van de Turkse mot die zowel paprika als tomaat aantast. Ook de anjerbladroller kan veel schade geven in paprika.
Bescherming:
- In geval van buitenteelt, kan je de tunnel van klimaatdoek volledig afsluiten (dus ook voor en achteraan) waardoor de vlinders niet kunnen invliegen. Bij een plastic tunnel is dit niet aangeraden omdat er dan te weinig verlucht wordt.
- Lavameel wekelijks verstuiven over de bladeren helpt zowel tegen bladluizen als om ei afleg van rupsen te verminderen. Lavameel heeft bovendien een uitdrogende werking op rupsen.
Behandelen:
- Gebruik Carpo-care om rupsen in een vroeg stadium effectief te bestrijden. Carpo-care bevat aaltjes in een kleiformule die in water opgelost moeten worden. Het middel dient 's avonds bij schemering over de planten te worden gespoten. Het is een contactmiddel; enkel de rupsen die in aanraking komen met de aaltjes worden bestreden. De aaltjes dringen de rupsen binnen via de mond of anus en scheiden bacteriën uit in hun lichaam, wat leidt tot een bacteriële vergiftiging van de rupsen. Wil je meer weten over aaltjes?
- Trichogramma sluipwespen parasiteren op de eitjes van de Turkse mot. Niet gemakkelijk bruikbaar voor de particulier. Meestal ziet men de schade pas als er al rupsen aanwezig zijn. Deze sluipwespen zijn echter ei-parasieten, ze werken niet op andere stadia.
Neusrot
Op de aangetaste vrucht is een bruine, leerachtige plek zichtbaar. De reden is een gebrek aan calcium in de vrucht. De celwanden verliezen hun stevigheid als er onvoldoende calcium in de vrucht aanwezig is. Zwakke celwanden lekken en gaan invallen. Vooral bij warm weer kan dit probleem zich manifesteren.
Heb je regelmatig last van neusrot, bespuit je planten vanaf de aanplant met Oenosan. Oenosan is een 100 % calcietgesteente dat vermalen is tot zodanige kleine partikels dat het via de huidmondjes direct in de sapstroom van de plant wordt opgenomen. Spuit om de drie weken tot aan de oogst.
Laat zeker ook een bodemanalyse doen want neusrot wijst erop dat de bodem niet in balans is.
