Courgetten
Courgetten zijn langwerpige vruchten die best klein wordt geoogst omdat de smaak dan het beste is. Je hebt courgetten in verschillende vormen en kleuren. Courgette kan rauw worden verwerkt of gestoofd. Ze zijn het lekkerst als je ze vers eet. Als je teveel courgetten hebt, kan je ze invriezen om later als soep te verwerken.
Waar courgetten kweken?
Courgetten horen thuis op het perceel van de vruchtgewassen in de groentetuin. Je kan ze echter ook kwijt op de composthoop of zelfs in een klein verloren hoekje. Ze gedijen zowel in volle zon als halfschaduw. Courgetten worden soms vroeg in het seizoen als voorteelt in een kas gekweekt. Maar de meeste hobbytuinders zetten courgetten vanaf half mei buiten, als er geen kans meer op nachtvorst bestaat.
Hoe courgette kweken?
- Zaaien: courgetten kan je gemakkelijk zelf zaaien. Ik zaai de courgetten voor in een zaaibakje. Als jouw plantjes twee blaadjes hebben, verplant ik ze naar een klein potje. Courgetten kan je zaaien vanaf begin april. Als je het zaaibakje regelmatig bevochtigt en het is voldoende warm, komen na een week de kiemplantjes te voorschijn. Geef niet teveel water want dan kunnen de zaden rotten.
- Je kan courgetten ook rechtstreeks in de volle grond zaaien door 3 zaadjes in de vorm van een driehoekje te leggen in de grond. Als de kiemplantjes 10 cm hoog zijn, kan je het sterkste plantje overhouden. Om te vermijden dat de slakken de jonge kiemplantjes opeten, kan je rond de zaadjes anti-slakkenringen plaatsen. De omgekeerde rand van de anti-slakkenringen zorgt ervoor dat de slakken niet bij de plantjes kunnen komen. Ik zelf kweek de plantjes op in potten en wacht tot ze 20 cm groot zijn vooraleer uit de planten in de volle grond.
- Verpotten: zo vlug de plantjes enkele blaadjes hebben, mag je de kiemplantjes verpotten. Meng in de potgrond bokashi-starter voor een goede doorstart. De planten hebben voldoende licht nodig om sterk uit te groeien. Anders krijgen ze zwakke, spichtige stengels. De wortelkluit en potgrond moet tijdens de opkweek vochtig blijven.
- Planten:In de kas kan je courgetten al planten vanaf eind maart – april. Buiten kan je planten vanaf half mei. Het is belangrijk dat de grond voldoende is opgewarmd. Dit kan je versnellen door de grond met zwarte gronddoek af te dekken. Als de plantjes in een kas of binnenshuis zijn opgekweekt, moet je ze eerst Afharden vooraleer buiten te planten. Anders is de temperatuur shock te groot. Als je gaat planten maak je een gat dat je vult met een mengeling van wormenaarde, Oenosan en gewone tuinaarde. Na het planten de grond lichtjes aandrukken.
Courgetten bemesten
Courgetten groeien overal als ze voldoende humus hebben. Voorzie een mulching van compost, wormenaarde of verteerd (liefst gecomposteerd) stalmest. Dit voldoet voor heel het seizoen. Je moet geen bijmesting geven met organische en zeker niet met chemische handelsmeststoffen.
Hoe courgettenkweek onderhouden?
- Bevruchting: de courgetten worden bevrucht door bestuivende insecten zoals bijen en hommels. Als je te vroeg buiten plant, verloopt de bestuiving nog moeilijk en ga je in het begin weinig vruchten oogsten. Hetzelfde geldt als je de planten volledig in de schaduw plant.
- Snoeien: courgetteplanten moeten niet worden gesnoeid.
- Gieten als je tuin ’s avonds in de schaduw ligt, giet je best ’s morgens. Dan kunnen de planten in de loop van de dag opdrogen. Courgetten hebben in het algemeen weinig water nodig. Giet dus enkel tijdens lange periodes van droogte. Als je de planten benevelt met Oenosan om de twee à drie weken, gaat de waterbehoefte in de zomer met 75 % dalen. Je moet dan sowieso veel minder gieten. Ook je mulchlaag van compost of wormenaarde rond de planten, maakt dat de ondergrond niet snel uitdroogt.
- Wieden: Als je direct na de aanplant, mulching voorziet tussen de planten moet je zeer weinig wieden. Dit kan met allerlei materialen zoals stro, gras of éénmaal wat verder in het seizoen met tomatenbladeren. Bij tomaten ga je de onderste bladeren verwijderen zo vlug de eerste trossen gevormd zijn. Die kan je als mulchlaag tussen courgetten of pompoenen gebruiken. Het voordeel van mulchen: je activeert het bodemleven en verhinderd onkruidgroei.
Wanneer oogsten?
Courgetten kan je het hele seizoen oogsten tot aan de eerste nachtvorst. Oogst de courgetten klein (max 15 tot 20 cm), dan zijn ze het lekkerst. Courgetten groeien enorm snel, op enkele dagen zijn ze oogstklaar. Veel en jong plukken geeft trouwens meer bloemen aan de plant!
Met 1 courgetteplant heb je meestal genoeg. Ook de bloemen van courgetten zijn een lekkernij! Dit betekent niet dat je daardoor minder vruchten kan oogsten. De bloemen kunnen geplukt worden terwijl de jonge vruchten verder groeien.
Ziekten en plagen van courgette
Courgetten zijn gemakkelijke planten die niet vaak worden aangetast door ziekten of plagen. Zeker niet als je ze buiten kweekt. Als je courgetten in een kas kweekt, kan je wel meer plagen krijgen zoals spint en witte vlieg. Soms krijg je bladluizen op je planten. En op het einde van het seizoen ontstaat er meestal meeldauw. Slakken zijn verlekkerd op de jonge plantjes maar eenmaal ze fors zijn uitgegroeid, laten ze de planten gerust. Ze kunnen zich dan wel tegoed doen aan de vruchten.
- Slakken bij courgetteplant
- Misvormde en rotte courgetten
- Witziekte bij courgette
- Bladluis op courgette
- Spint op courgette
- bWitte vlieg op courgette
Slakken zijn verzot op courgetten. Vooral de jonge courgetteplantjes zijn erg geliefd. Op één nacht kunnen alle plantjes opgegeten worden. Slakken zijn ook gek op de courgettebloemen en de vruchten zelf. Wil je meer weten over slakken?
Preventief: heb je een moestuin met meerdere planten, kan je overwegen om de grond te behandelen met No-slug, aaltjes tegen slakken. No-slug gaat de slakken in de grond af doden. Let op: No-slug is enkel zinvol als je de volledige moestuin behandelt, niet enkel plaatselijk rond de courgetteplanten.
Wil je meer weten over aaltjes?
Heb je maar één of twee planten en verder geen moestuin, is het beter om anti-slakkenringen over de planten te plaatsen direct na het aanplanten. De slakken kunnen niet over de schuine rand klimmen waardoor de planten zonder problemen kunnen uitgroeien. Dit is nog milieuvriendelijker dan ecologische slakkenkorrels op basis van ijzerfosfaat te strooien.
Iedereen die courgetten kweekt, heeft al wel eens een rotte of misvormde vrucht gehad. Dit kan gebeuren en heeft alles te maken met de bestuiving. Bij courgetten moeten de bijen en hommels het stuifmeel van de mannelijke bloemen tot bij de vrouwelijke bloemen brengen. Dit moet dagelijks gebeuren want de courgettebloemen verwelken snel.
Bij regenachtig weer vliegen er minder bestuivers waardoor er geen bevruchting en zaadvorming plaats vindt. Zonder die zaadvorming groeit de vrucht maar een klein beetje. Het uiteinde van de courgette blijft daardoor dun of gaat rotten. Verwijder de misvormde en rotte vruchten meteen als je het ziet, zo nemen ze geen extra groeikracht weg van de plant.
Blijft het slecht weer aanhouden, dan kan je best een handje helpen bij de bestuiving. Dit doe je door met de meeldraden van de mannelijke bloemen voorzichtig over de stamper van de vrouwelijke bloemen te wrijven. De mannelijke bloemen groeien op een steeltje, de vrouwelijke bloemen groeien op een vruchtbeginsel (beginnend vruchtje).
Witziekte of echte meeldauw is een witte schimmel die de bovenkant van het blad inpalmt. Dit manifesteert zich tegen het einde van het seizoen vanaf augustus-september. De schimmelsporen worden met de wind verplaatst naar andere planten en overwintert op afgestorven plantendelen. Je kan dus best de oude courgetteplanten die aangetast zijn door witziekte in de GFT-bak doen en niet op de composthoop gooien. Courgetten hebben van nature witte vlekken in hun bladstructuur, dit wordt soms verward met witziekte. De witte schimmel bij witziekte ligt letterlijk boven op het blad.
Preventief en curatief: we hebben 2 goede producten die je kan gebruiken om de planten weerbaar te maken tegen schimmels en plagen. Oenosan en Microferm werken op verschillende manieren maar beogen hetzelfde resultaat. Beide producten kunnen ook samen gebruikt worden.
Oenosan zorgt ervoor dat bladeren en vruchten meer calcium kunnen opnemen via de sapstroom waardoor de planten harder en vleziger worden. Microferm bestaat uit Effectieve Micro-organismen die ervoor zorgen dat de bladeren van de plant gekoloniseerd worden door nuttige schimmels en bacteriën waardoor de schadelijke schimmels weinig kans krijgen om zich te ontwikkelen.
Zo vlug de planten 30 cm groot zijn, besproei je de planten met de producten. Je herhaalt dit om de drie weken tot aan de oogst. Op deze manier maak je de planten weerbaar en sterk.
Bladluizen zijn kleine zuigende insecten die plantensappen zuigen aan de onderkant van de bladeren of via de steeltjes. Je gaat de bladluizen het snelst opmerken aan de vervellingshuidjes die ze achterlaten op de onderliggende bladeren.
Bladluizen komen niet zo vaak voor op courgetteplanten, mogelijks wel tijdens de opkweek. Teveel warmte en te weinig licht tijdens de opkweek zorgt voor aantasting.
Teveel meststof of te vers mest bij de aanplant kan ook bladluizen aantrekken. Verzwakte planten trekken ongedierte aan. Kweek je planten volgens ons advies en je zal geen last ondervinden.
Curatief: heb je toch last van bladluizen gekregen, zet dan larven van Adalia uit om bladluis bij courgetten te bestrijden. De larven van lieveheersbeestjes eten met plezier je bladluizen op. Gebruik liever geen pyrethrum, spinosad of Neemolie. Deze producten worden als biologisch beschouwd maar doden ook andere nuttige insecten en werken dus niet selectief.
Spint zijn miniscuul kleine, beige mijten met twee donkere vlekken aan de zijkant van het lichaam. Ze zuigen plantensappen aan de onderkant van de bladeren. Hierdoor ontstaan er gele puntjes in de bladeren, dit zijn plantencellen die werden leeg gezogen. Bij een ernstige spintaantasting gaan de bladeren vuilgeel verkleuren en zie je kleine spinraggen tussen de onderlinge bladeren. In dit spinsel kruipen de spintmijten van blad naar blad.
Spint komt buiten minder snel voor, bij kasteelt komt dit wel regelmatig voor.
Preventief: spuit om de drie weken Oenosan en/of Microferm om de planten te versterken tegen plagen.
Curatief: Gebruik Forni-mite of Chrysopa om de spintplaag in een vroeg stadium onder controle te krijgen. Als je op het einde van het seizoen last zou krijgen van spint, kan je de planten beter opruimen. Niet op de composthoop gooien maar mee geven met de GFT-bak.
Witte vlieg komt soms voor als courgetten in de kas gekweekt worden, buiten komt dit zelden voor. Wil je meer weten over witte vlieg?
Planten preventief behandelen met Oenosan en/of Microferm helpt om de planten te versterken en plagen te voorkomen.